در حاشیه جلسه هیات دولت، مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی، از راه اندازی سامانه خودنویس در این وزارتخانه خبر داد. او گفت: این سامانه که قبلا سامانه قراردادهای اجاره نام داشته است، از مدت‌ها قبل فعال بوده و به موجر و مستاجر امکان می‌دهد که بدون هزینه، قراردادهای معتبری را با حضور شاهدان تنظیم کنند.
بذرپاش افزود: این سامانه هیچ گونه وجهی از طرفین دریافت نمی‌کند و قراردادهای آن در شورای حل اختلاف قابل استناد هستند. او گفت: تاکنون حدود ۶۰ هزار قرارداد با کد رهگیری در این سامانه ثبت شده‌اند و در نظام معاملات مسکن مورد تایید هستند.
وی تاکید کرد: امیدواریم سامانه خودنویس بتواند در کاهش قیمت تمام شده ملک اثر خوبی را داشته باشد. البته حدود ۲۰۰ هزار نفر وارد سامانه شده و تکمیل کردند ولی ۶۰ هزار قرارداد از آنها با کد رهگیری فرایند کار خود را نهایی کردند.
بیشتر بخوانید: دریافت کد رهگیری رایگان با بروزرسانی سامانه معاملات املاک و مستغلات کشور
از مسکن ملی و نضهت ملی مسکن چه خبر؟
بذرپاش در این گفتگو از پیشرفت‌های این وزارتخانه در زمینه مسکن مهر و نهضت ملی مسکن گزارش داد. او گفت: ما با مشکلات و کمبود منابع زیادی روبرو بودیم اما توانستیم ۱۱۳ هزار واحد مسکن مهر را از مجموع ۲۴۰ هزار واحد مانده از دولت‌های قبلی به اتمام برسانیم و به مالکان آنها تحویل دهیم.
وی همچنین از ساخت یک میلیون ۹۶۵ هزار واحد مسکونی در چارچوب طرح نهضت ملی مسکن خبر داد و از مجلس تقاضا کرد که در اجرای تکالیف قانونی این وزارتخانه همکاری کنند.
درباره سامانه خودنویس بیشتر بدانید
سامانه معاملات املاک و مستغلات کشور از ابتدای امسال به اشخاص حقیقی اجازه داد که قرارداد اجاره خود را ثبت کنند. قبلا فقط موجر، یعنی صاحب واحد مسکونی می‌توانست این کار را انجام دهد؛ اما حالا مستأجر هم می‌تواند اولین قدم را برای ثبت یک قرارداد اجاره بردارد و در آخر هم کد رهگیری معتبر و قابل استناد دریافت کند.
اگر مستأجر قرارداد را ایجاد کند، باید اطلاعات خود، مبلغ و تاریخ قرارداد و تعهدات طرفین را پر کند و موجر هم باید اطلاعات ملک و قبوض را تکمیل کند.
امکان دیگری که در نسخه جدید سامانه وجود دارد، ثبت قرارداد تجاری توسط موجر است که در این حالت موجر باید اطلاعات ملک تجاری خود را دقیقا پر کند.
مزایا و معایب ثبت قراداد در خودنویس
مبلغ رهن و اجاره با رشد تورم مسکن، افزایش چشمگیری داشته است و در نتیجه حق کمیسیون مشاوران املاک که بر اساس درصدی از ارزش معامله محاسبه می‌شود، نیز بالا رفته است. برای کاهش هزینه مستأجران در شرایط سخت اقتصادی، مسئولان این حوزه، سامانه خودنویس را راه اندازی کرده‌اند که امکان ثبت قرارداد اجاره بدون نیاز به مشاور املاک را فراهم می‌کند. بنابراین هزینه کمیسیون از دوش مستاجران برداشته می‌شود.
در این سامانه، مشاور املاک دخالتی در معامله ندارد و طرفین قرارداد می‌توانند با پر کردن اطلاعات مربوطه در سامانه، حق کمیسیون را صرفه‌جویی کنند؛ ولی سعید لطفی، عضو هیات مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران، این شیوه را نقد می‌کند و نکاتی را مطرح می‌کند که باید به آنها توجه کرد.
لطفی می‌گوید که برای این سامانه باید اقدامات ویژه‌ای برای تأیید هویت و مالکیت ملک و طرفین قرارداد انجام شود تا کارهایی که مشاوران املاک برای اطمینان از قراردادهای ملکی انجام می‌دهند، در این سامانه هم انجام شود.
او اضافه می‌کند: طرفین قرارداد باید در نوشتن شرایط، تعهدات و جزئیات دقت کنند؛ زیرا هرگونه سهل‌انگاری در این زمینه می‌تواند در آینده برای یک طرف مشکل‌آفرین باشد.
بیشتر بخوانید: مشاوران املاک، قربانی بازار کساد مسکن شدند
عضو هیات مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران، نکته جالبی را مطرح می‌کند و می‌گوید: در این سامانه، چه راه‌حلی برای اختلاف‌نظرها و جدل‌های احتمالی بین موجر و مستأجر وجود دارد که در شرایط معمول، مشاوران املاک با مذاکره و میانجی گیری آنها را حل می‌کنند؟
لطفی ادامه می‌دهد: در خیلی از قراردادها، در هنگام تحویل گرفتن واحد یا تخلیه آن، بین موجر و مستأجر اختلافاتی به دلایل مختلف مانند عدم پرداخت چک، نداشتن پول و … پیش می‌آید که معمولاً مشاور املاک و مسئول قرارداد، با صحبت کردن، میانجی گیری یا حتی ضمانت طرف مقابل، آن را برطرف می‌کند؛ اما به نظر می‌رسد در قراردادهای خودنویس، فقط میانجی این اختلافات شورای حل اختلاف است؛ اما آیا مستأجری که وسایلش را جمع کرده، می‌تواند منتظر نوبت دادگاه باشد؟
لطفی همچنین از کاهش درآمد صنف مشاور املاک با راه اندازی این سامانه ناراضی است و می‌گوید: مشاوران املاک با نشانی غلط، به‌عنوان عامل گرانی مسکن شناخته می‌شوند درحالی‌که این گرانی ناشی از رشد نقدینگی، افزایش تورم، جهش هزینه تولید مسکن و کاهش عرضه مسکن است.
منبع: اختصاصی ویکی پرند – فارس
