شورای پول و اعتبار در آستانه تابستان ۱۴۰۲ تصمیم گرفت سقف تسهیلات خرید مسکن از طریق اوراق حق تقدم (تسه) را بالا ببرد. این درحالی است که بانکها هنوز از این مصوبه آگاه نشدهاند، اما براساس گزارشها وام مسکن برای زوجین به ۸۰۰ میلیون تومان و برای مجردها به ۴۰۰ میلیون تومان رسیده است. وام جعاله نیز همچنان ۱۶۰ میلیون تومان است.
قبلا زوجین تهرانی به همراه وام جعاله ۴۸۰ میلیون تومان وام مسکن دریافت میکردند که الان به ۹۶۰ میلیون تومان شده است. مجردهای تهرانی نیز قبلا ۲۸۰ میلیون تومان وام مسکن داشتند که حالا به ۵۶۰ میلیون تومان رسیده است. اما سؤال اصلی این است که چگونه باید اقساط وام ۹۶۰ میلیون تومانی پرداخت شود که حدود ۱۹ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان در هر ماه است.
با این شرایط، کل هزینه بازپرداخت این وام دو میلیارد و ۷۸۰ میلیون تومان خواهد بود. برای مجردها نیز اقساط حدود ۱۱ میلیون و ۲۷۷ هزار تومان در هر ماه خواهد بود. این درحالی است که قدرت خرید مسکن در جامعه کاهش چشمگیر داشته و دولت سیزدهم نظر خود را به حل مشکلات سکنای جامعه داده است. دولت قصد دارد با پروژه نهضت ملی مسکن، عقبافتادگیهای ساخت و ساز را جبران کند. با این حال، تورم عمومی بالا در کشور باعث شده است که هزینه ساخت و ساز نهضت ملی مسکن نیز رشد کند.
دلایل افزایش قیمت
علی عسگری، سرپرست بانک مسکن درباره جزئيات فرمول جديدي كه براساس آن قيمت ساخت نهضت ملي مسكن به 6.5 ميليون تومان خواهد رسيد، گفت: وزارت راه و شهرسازي جزئيات فرمول را ابلاغ خواهد كرد و اين نرخ به حدود 6.5 ميليون تومان خواهد رسيد، واقعيت اين است كه با 4.5 ميليون تومان نميتوان واحدها را ساخت. وی افزود: قراردادهای قبلی با افزایش قیمت تعدیل خواهند شد و پیمانکاران تعدیلهای سالانه را دریافت خواهند کرد.
غلامرضا شریعتی، نماینده مجلس در این زمینه گفت: دولت باید تولید مسکن داشته باشد و این مسکنها را با قرارداد اجاره ۹۹ ساله به مردم بدهد، یعنی فرد بدون پیش پرداخت یک خانه از دولت بگیرد. رحمتالله فیروزی، عضو کمیسیون عمران مجلس نیز درباره اقساط وام ۹۶۰ میلیون تومانی گفت: من به عنوان نماینده مجلس توان پرداخت قسط ۱۹ میلیونی وام خرید مسکن را ندارم چه برسد به کارگر و کارمند. آنهایی که درباره طراحی مدل این تسهیلات تصمیم میگیرند باید توجه داشته باشند که با این شرایط خانوار، متقاضیان چگونه میتوانند از عهده پرداخت اقساط این وامها برآیند؟
تحلیل و بررسی
بیتالله ستاریان، کارشناس حوزه مسکن نظر خود را درباره دخالت دولت در ساخت و ساز مسکن بیان کرده و گفت: دولت نباید به این حوزه وارد شود؛ چراکه در همه دنیا بخش خصوصی تولیدکننده و سرمایهگذار مسکن است و پیمانکار با ۶.۵ میلیون تومان هم رضایت نخواهد داد، چراکه سود کافی را نمیبرد. وی همچنین به ثبتنامهای زیر قولنامهای برای پروژههای ساخت مسکن اشاره کرده و گفت: دولت باید پاسخگوی چندین میلیون جمعیت باشد که برای این پروژه ثبتنام کردهاند. ستاریان با اشاره به تورم بالا در کشور گفت: قطعا قيمت توليد هم رشد خواهد كرد.
درباره تغییر نرخ ساخت و ساز و اعلام قیمت جدید توسط دولت، او گفت: به نظر میرسد عدد ۶.۵ میلیون تومان که گفته شده فقط خیالی باشد چون ساخت یک آپارتمان ۶ طبقه یا بالاتر با این قیمت ممکن نیست. دولت این عدد را برای مسکن ملی گفته است، ولی باز هم این عدد بالاتر خواهد رفت و دولت باید هم به آنهایی که پول پرداخت کردهاند و هم به سازندگان و تعاونیهایی که نمیتوانند با تورم فعلی ساخت را ادامه بدهند، پاسخگو باشد.
او با اشاره به مسکن مهر و افزایش قیمتهای آن، اظهار داشت: در ابتدا برای هر متر مربع ساخت و ساز ۲۷۰ هزار تومان گفته شده بود که در آخر به ۳ تا ۴ میلیون تومان رسید و دیدیم که عدد اولیه بعد از چند سال چندین برابر شد. این کارشناس حوزه مسکن تأکید کرد: دولت نباید به این حوزه وارد شود و فراخوان بدهد و ثبتنام کند و پیمانکار بگیرد و تشکلهای دیگر را درگیر کند. سؤال اصلی این است که چرا دولت باید در این حوزه دخالت داشته باشد؟ او افزود: بخش خصوصی میتواند ساخت و ساز این پروژهها را به راحتی از «الف تا ی» انجام دهد و کار دولت هم باید حل مشکلات و تسهیل امور باشد و ابزارهای مختلف را در دسترس تولیدکنندگان بخش خصوصی قرار دهد تا آنها بتوانند سطح ساخت و ساز خود را بالاتر ببرند.
این کارشناس حوزه مسکن گفت: قبول نکردن عدد ۶.۵ میلیون تومان به عنوان قیمت نهایی مسکن ملی غیرقابل باور است و اگر هم این عدد رشد داشته باشد، آنهایی که برای این نوع مسکن ثبتنام کردهاند، در صورت عجز در پرداخت اقساط، فوراً آن را میفروشند و فیشهای خود را واگذار میکنند. او با بیان اینکه دولت برای این پروژهها یارانه میدهد، گفت: بسیاری از ثبتنام کنندگان در این پروژهها حتی با این یارانهها هم نمیتوانند اقساط را پرداخت کنند و باز هم اجارهنشین میمانند.
وی درباره وام ۹۶۰ میلیون تومانی برای زوجین با دوره بازپرداخت ۱۲ سال و اقساط ماهانه ۲۰ میلیون تومان نیز گفت: واضح است که یک خانه اولی که تازه شغل پیدا کرده است نمیتواند این مقدار اقساط را پرداخت کند و این وام را به دهکهای بالای جامعه واگذار میکند و در آخر هم این اقساط را دهکهای اول تا پنجم جامعه میپردازند. ستاریان درباره هزینه ساخت و ساز گفت: هزینه ساخت و ساز ساختمان الان در بهترین حالت و با کمترین قیمتها هم بالای ۱۰ میلیون تومان است و این قیمت برای آپارتمانهای ۴ و ۵ طبقه است و برای ساختمانهای بلندتر هم بالاتر خواهد رفت.
او همچنین درباره مدت ساخت گفت: مدت ساخت به تعداد طبقات بستگی دارد و بخش خصوصی میتواند ساختمان یک طبقه را در یک سال و ساختمان ۴ تا ۵ طبقه را در یک سال و نیم تحویل بدهد. ستاریان اضافه کرد: البته ساخت و سازهای دولتی پنج تا شش سال طول میکشند به خاطر نرخهای مختلفی که به پیمانکاران میگویند مثل همین مسکن ملی که از ۴.۵ میلیون تومان به ۶.۵ میلیون تومان رسیده و تا چند ماه دیگر هم به ۱۰ میلیون تومان و ۱۵ میلیون تومان و… خواهد رسید و همین باعث میشود ساخت و سازها هشت سال طول بکشد و در آخر هم قیمت نهایی را بالاتر معلوم میکنند.
منبع: فرارو