از دهه 70 خورشیدی در ایران، دولت‌های وقت هر کدام طرح‌های مختلف و البته پر ایرادی را مطرح و پس از تصویب در مجلس، به مرحله اجرا درآوردند که همه آن‌ها به شکست و ناکامی منجر شدند و دوباره دولت بعد و پروژه‌ی بیمار و پرنقص بعدی. در این مقاله شما را با انواع این پروژه‌های مسکن در ایران، آشنا می‌کنیم.
مسکن اجتماعی (Social Housing)
این نوع مسکن مترادف مسکن عمومی یا Public Housing می‌باشد. ایده مسکن اجتماعی پس از جنگ جهانی دوم به دلیل تخریب خانه‌های ناشی از جنگ مطرح گردید. کشورهای آلمان، انگلیس و هلند، پیشروان ساخت این نوع مسکن پس از جنگ جهانی در دهه‌های 1950، 60 و نیمه اول دهه 70 بودند. به طور کلی مسکن اجتماعی، نوعی از مالکیت مسکن است که در آن دولت‌های ملی، محلی و یا سازمان‌های غیرانتفاعی مالک آن می‌باشند و خانه‌های ساخته شده در این طرح را به صورت استیجاری و با نرخ پایین‌تر از اجاره‌بهای رایج در بازار آزاد مسکن در اختیار گروه‌های کم درآمد فاقد مسکن قرار می‌دهند.
در کشورهای توسعه‌یافته اهداف ایجاد مسکن اجتماعی شامل کنترل تقاضای روزافزون مسکن، مهار بحران‌های اجتماعی ناشی از فقر، ایجاد ثبات در بازار مسکن، ایجاد تحرک و پویایی در اقتصاد کشورها و کاهش میزان بیکاری در جامعه می‌باشد. طرح اجرای این پروژه در اغلب کشورها عموما دارای شرایط مشترکی می‌باشد از جمله:
- سطح زیربنا حدود 50 متر می‌باشد.
- این خانه‌ها انبوه‌سازی می‌شوند.
- به صورت اجاره یا اجاره به شرط تملیک در اختیار واجدین شرایط قرار می‌گیرد.
- سرمایه اولیه‌ی تولید این نوع مسکن، با مشارکت دولت‌ها، بانک‌ها، سازمان‌های تامین اجتماعی و فروش سهام به بهره‌برداران فراهم می‌شود.
افراد گروه هدف که از مسکن اجتماعی استفاده می‌کنند، با پرداخت 30 درصد از درآمد خود، به صورت اجاره‌ای ساکن آن می‌شوند.
پیش از این اشاره کردیم که پرونده پروژه مسکن مهر در سال 1395 بسته شد. ظاهر امر اینگونه است که دولت‌های وقت و وزیران مسکن این دولت‌ها، موظفند تا طرح‌های جدید و موثرتری را جایگزین پروژه مسکن مهر کنند. آیا این اتفاق در دولت‌های وقت افتاد؟
حقیقت امر این است که تنها عناوین و اسامی این پروژه‌های مسکن تغییر کرد که حتی این اسامی هم به تقلید از تجارب و اقدامات سالیان گذشته کشورهای پیشرو می‌باشد و وزرای مسکن ایران، خود هیچگونه ایده و طرحی متناسب با وضعیت مسکن جامعه و اقشار ضعیف و آسیب‌پذیر ایران نداشته و ندارند. برچسب‌هایی که برروی پرونده مسکن مهر زده شد و به عنوان پروژه‌های جدید مسکن در ایران معرفی شد؛ از جمله مسکن اجتماعی، حمایتی، ملی، نهضت ملی مسکن.
آغاز مسکن اجتماعی در ایران
در زمان دولت آقای روحانی، اعلام شد که به جای ساخت و فروش مسکن دولتی که برخلاف انگیزه اولیه آن، نصیب اقشار ضعیف و کم درآمد نشده بود، پروژه‌های ساخت مسکن تغییر کرده و با الگوبرداری از کشورهای توسعه‌یافته، طرح مسکن اجتماعی اجرایی شود که این خانه‌ها با هزینه‌های اندک به اقشار هدف به شرط مالکیت، اجاره داده شود.
البته این طرح هم مانند طرح‌های گذشته در حد یک ادعا باقی ماند و دولت روحانی پس از صعودی شدن شیب قیمت مسکن، اعلام کرد که طرح مسکن ملی را جایگزین مسکن اجتماعی می‌کند که البته این پروژه هم توفیق نیافت و این پرونده هم بسته شد.
با مقاله بعدی ما همراه باشید، چرا که در آن هرآنچه که نیاز دارید درباره پروژه مسکن ملی بدانید، در اختیار شما خواهیم گذاشت.
همچنین می‌توانید با مراجعه به صفحه ما در ویرگول، این مقاله و باقی مطالب ویکی پرند را مطالعه نمایید.
